Хятад улс дэлхийн хамтын хөгжлийг дэмжиж байна

Өнгөрсөнхэдэн хоногтИх 20-ийн удирдагчдын Риогийн дээдхэмжээний уулзалт дэлхий нийтийнанхаарлыг татлаа. Риогоос дахин гарааавч, хүнтөрөлхтөн ямар ертөнц байгуулах ёстойвэ? Энэ ертөнцийг хэрхэн бүтээнбайгуулах вэ?Дэлхийн засаглалын шинэчлэлийг хэрхэнурагшлуулах вэ? Их 20 ямар үүрэг гүйцэтгэхёстой вэ? хэмээн олон улсын хамтыннийгэмлэг сэтгэнанхаарч байна. Орон нутгийн цагаар 18-ныөдөр дээд хэмжээний уулзалт дээр БНХАУ-ындарга Ши Жиньпиний хэлсэнүг эдгээр асуултад тодорхой хариултөглөө.

"Хамтынхөгжлийн шударга ертөнцийг байгуулъя","Шударга, зохистой дэлхийн засаглалынтогтолцоог гар нийлэн бүрдүүлье”. ШиЖиньпин даргадээд хэмжээний уулзалтад бүх улс орныхамтын хөгжлийг ахиулах томоохонсанаачилга дэвшүүлж,Хятад улс дэлхийн хэмжээнд дэмжлэгүзүүлэх найман үйл ажиллагааг зарлав.Үүний зэрэгцээ, Ши Жиньпин дарга Хятадулсын эдийн засаг, санхүү, худалдаа,дижитал, экологийн орчин болон бусадсалбар дахь дэлхийн засаглалын үзэлбаримтлалыг иж бүрнээр нь тодорхойлсныгуулзалтад оролцсон талууд өргөн хүрээндсанал нийлэн дэмжиж байна. Хятадулсын дэвшүүлсэнсанал, үйл ажиллагаа нь дэлхийн хамтынхөгжилд мэргэн ухаан, хөдөлгөх хүчшингээж, дэлхийн засаглалыг боловсронгуйболгох "хөтөлбөр"-ийгбүрдүүлж, том гүрний үүрэг хариуцлагаболон үйлдлийг харуулсан гэж шинжээчидүзэж байна.

Сүүлийнжилүүдэд дэлхийн өмнөд умардын ялгаа,сэргэлтийн зөрүү, технологийн хуваагдалзэрэг асуудлууд улам хурцдаж, хөгжижбуй олон орон хүндрэлд нэрвэгдсээр байна.НҮБ-ын саяхан гаргасан тайланд 2023 онддэлхий даяар ойролцоогоор 733 сая хүнөлсгөлөнд нүүрлэж, 11 хүн тутмын 1 нь хоолхүнсээр дутагдав. Ядуурлаас хэрхэнангижрах вэ? Энэ талаар, Хятад улс ядууамьдралтай 800 сая иргэдийг ядуурлаасангижруулж чадсан түүх ард түмний зүрхсэтгэлд гүн гүнзгий шингэсэн юм. Энэ ньдэлхийн ядуурлыг бууруулах үйл ажиллагаагихээхэн ахиулснаас гадна "Дэлхийнөмнөд"-ийн хөгжлийн итгэлийг үр дүнтэйнэмэгдүүлж, Хятад улс амжилтад хүрччадсан тул хөгжиж буй бусад орнууд чамжилтад хүрч чадна гэдэг бат итгэлийгтөрүүлсэн байна.

Үүнийзэрэгцээ Хятад улс дэлхийн хөгжлийгдэмжих 8 зүйлийн арга хэмжээ, тухайлбал,"Бүс ба Зам”-ыг хамтран өндөр чанартайбүтээн байгуулах, ядуурлыгбууруулах, хүнсний баталгаат байдал,дижитал эдийн засаг болон бусад салбардахь бодит хамтын ажиллагааггүнзгийрүүлэх, Африкийн хөгжлийгдэмжих, хөгжлөөр хамгийн сул орнуудадхандсан ганц талын нээлттэй байдлыгөргөтгөх зэргийг дурдсан нь маш тодорхойбөгөөд ажилхэрэгч юм. Түүнчлэн дээд хэмжээнийуулзалтыг зохион байгуулагч Бразилынсанал болгосон "Өлсгөлөн, ядууралтайтэмцэх дэлхийн эвсэл"-д Хятад улснэгдэхээр шийдэв. Эдгээр нь Хятад улс"Дэлхийн өмнөд"-ийн хөгжлийг дэмжихидэвхтэй, бодитоор хийж бүтээгч гэдгийгбүрэн харуулж байгаа юм.

Хамтынхөгжилд хүрэх нь дэлхийн засаглалыгболовсронгуй болгохтой салшгүй холбоотой.Энэ удаагийн дээд хэмжээний уулзалтад Хятадулс эдийн засаг, санхүү, худалдаа,дижитал, экологийн орчин зэрэг салбардахь засаглалын талаар тодорхой саналдэвшүүлж, хамтын ажиллагаатай, тогтвортой,нээлттэй, шинийг бүтээх, байгальд ээлтэйдэлхийн эдийн засгийг байгуулахыгчухалчиллаа. Энэ нь дэлхийн засаглалыгсайжруулах нарийвчилсан төлөвлөгөөггаргасан явдал юм.Хятадын Гадаад харилцааны их сургуулийнпрофессор Ли Хайдүн хэлэхдээ,“Дэлхийн түншийнхарилцаа" бол Хятад улсын дипломатхарилцааны чухал ойлголт юм, энэ үзэлойлголтын дагуу Хятад улс нь дэлхийнхэмжээнд нэлээд боловсронгуй түншийнхарилцааны загварыг байгуулсан. "Дэлхийнэдийн засгийн түншлэлийн харилцаа”хэмээх энэ үзэл баримтлал нь“түншлэлийн харилцаа”-ны сэдэв,утга санааг баяжуулж, дэлхийн макрободлогын зохицуулалтыг бэхжүүлэх,дэлхийн эдийн засагт илүү өргөн хүрээтэйхөгжлийн орон зайг нээхэд чухал ачхолбогдолтой гэв.

Сүүлийнжилүүдэд, дэлхийнзасаглалын өөр нэг илэрхий шинж чанарбол "Дэлхийн өмнөд”олноороохөгжиж хүчирхэгжсэн, гэвч одоогийнзасаглалын тогтолцоо энэ өөрчлөлтийгтусгаж чадахгүй байна. Тухайлбал,ОУВС-гийн одоогийн хуваалцах хувь хэмжээнь гишүүн орнуудын дэлхийн эдийн засагдахь харьцангуй статусыг хялбархантусгаж чадахгүй байна."Дэлхийн Банкны өөрийн хөрөнгийнүнэлгээг хийж, ОУВС-гийн хуваалцах хувьхэмжээний харьцааг тохируулахыгдэмжинэ”,“ДХБ-ын шинэчлэлийгүргэлжлүүлэн дэмжинэ”, "Хиймэлоюун ухаан нь сайн, бүх хүн төрөлхтөндашиг тустай байхыг баталгаажуулж,үүнийг ‘Баянорнууд ба баян хүмүүсийн төлөөхтоглоом болохоосзайлсхийх’” зэрэг эдгээр“Хятадулсын санаачилга" нь дэлхийн өмнөдийнтөлөө дуу хоолойгоо хүргэж, дэлхийнзасаглалыг илүү шударга, зүйзохистой чиглэлээрхөгжүүлэхийн тулд хүчин чармайлтаахарамгүй зориулж байна.

Их20 нь Риогоос дахин гараа авч, дэлхийнзасаглалыг боловсронгуй болгож, түүхэндэвшлийг ахиулах хүчин хэвээр байхёстой. Хятад улс чухал гишүүн орны хувьдэрх тэгш, эмх цэгцтэй олон туйлт дэлхийертөнц, хүртээмжтэй, уужуу багтаамжтай эдийнзасгийн даяаршлыг үргэлжлүүлэнурагшлуулж, хамтын хөгжилд хүрэх, дэлхийнзасаглалыг боловсронгуй болгох үйлявцад “Хятад улс”-ын ул мөрийг үлдээж,“Хятадулсын хүчин чадал”-ыг нэмэрлэх болно.